2021

 

Οδός Αθηνάς

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς. Η Βαρβάκειος δημοτική αγορά.© ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.16

Μεγάλη Δευτέρα σήμερα, επιβάλλεται μία βόλτα στην οδό Αθηνάς, εκεί όπου βρίσκεται η "κοιλιά της Αθήνας": η κεντρική δημοτική αγορά τροφίμων, η Βαρβάκειος. Υποψήφιοι αγοραστές ή απλά περίεργοι και τουρίστες πηγαίνουν αυτές τις μέρες στη Βαρβάκειο να δούνε πού κυμαίνονται οι τιμές στο χρηματιστήριο των αμνοεριφίων.
Ας κάνουμε εδώ μία παρένθεση για να θυμίσουμε ότι ο Εμίλ Ζολά ήταν εκείνος που έδωσε το 1873 την τόσο παραστατική περιγραφή  "κοιλιά του Παρισιού" (Le ventre de Paris) για την κεντρική αγορά τροφίμων του Παρισιού, τις περίφημες Αλ (Halles). Εκατό σχεδόν χρόνια αργότερα, αποφασίσθηκε η απομάκρυνση της αγοράς από το κέντρο της πόλης για λόγους υγιεινής και αισθητικής και η μεταφορά της στα προάστια. Η γιγαντιαία επιχείρηση της μεταφοράς ολοκληρώθηκε την άνοιξη του 1969. Τότε άνοιξε η νέα αγορά στο Ρανζίς (Rungis), 17 χιλιόμετρα έξω από το Παρίσι, στην οποία όμως μόνο οι επαγγελματίες της διατροφής έχουν πρόσβαση. Τέλος το "χάζι" για τους παριζιάνους βολταδόρους.

Την ίδια περίπου εποχή, τέλη δεκαετίας του 1960, ο Δημήτρης Παπαδήμος φωτογράφησε την οδό Αθηνάς με πρόθεση την αποτύπωση των νεοκλασικών κτιρίων της. Δεν παρέλειψε την "κοιλιά της Αθήνας" και τα αμνοερίφια εκτεθειμένα σε ευθυγραμμισμένη παράταξη. Ας τον ακολουθήσουμε στη βόλτα του στην οδό Αθηνάς.
 

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς, συμβολή με την οδό Ευριπίδου: το κατάστημα της ποτοποιίας Γεωργίου Φινόπουλου. © ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.03

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς 12 . Το ξενοδοχείο Άγιος Γεώργιος και εμπορικά καταστήματα. © ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.01

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς 16. Το εμπορικό κατάστημα Ρομπότη, η βιοτεχνία ιματισμού Ξυράφη και η αποθήκη υποδημάτων Θεοδοσίου. © ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.04

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς 38: το κατάστημα τροφίμων Ροδόπουλου και η Ελληνική Υποδηματοποιία των υιών  Μπαρμπαλιά.© ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.08

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς 18 στη συμβολή της με την οδό Χρυσοσπηλιωτίσσης. Η αποθήκη ετοίμων ενδυμάτων του Αριστ. Μιχόπουλου, ωρολογοποιείον "Το Ασυναγωνιστόν" του Μαν. Ζουριδάκη και το κατάστημα οικιακών ειδών του Γεωργίου Μαλτέζου. © ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.09

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς. Κατάστημα ξηρών καρπών, κατάστημα σιδηρικών Παπαθανασίου, πρατήριο του εργοστασίου υποκαμίσων "Αστόρια" του Μεταλλόπουλου και κατάστημα ετοίμων ενδυμάτων Πρωτοπαπά.© ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.10

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς 32-34. Τα καταστήματα υποδημάτων Μουρούτη (34) και Περικλή Φραγκούλη (32), ηλεκτροκίνητο τορνευτήριο Δ. Τζίτζη, καταστήμα κορνιζών/καθρεπτών Τσιάτα και ηλεκτρικών συσκευών (;) Μακρή.© ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.11

Δημήτρης Παπαδήμος. Εμπορικά καταστήματα στην οδό Αθηνάς  51, συμβολή με την οδό Ευριπίδου: αποθήκη σιγαρέττων και ειδών περιπτέρου των αδελφών Ε. Κομματά, έτοιμα ενδύματα Γεωργίου Ταλούμη, υποδήματα Γεωργίου. Κατάστημα σιδηρικών των αδελφών Δημητριάδου και Π. Ζάχου.© ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.12

Δημήτρης Παπαδήμος. Εμπορικά καταστήματα στην οδό Αθηνάς: είδη σπορ Αριστ. Τσολιά, ζαχαρώδη είδη Νίκου Τονιέτη, σιδηρικά-εργαλεία Δ. Κωνσταντόπουλου και το εστιατόριο "Μεγάλη Ταβέρνα" του Λουκά Ζάρρου. © ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.15

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς και Ευριπίδου: αποθήκη σιγαρέττων και ειδών περιπτέρου των αδελφών Ε. Κομματά, έτοιμα ενδύματα Γεωργίου Ταλούμη, υποδήματα Γεωργίου. Κατάστημα σιδηρικών των αδελφών Δημητριάδου και Π. Ζάχου, είδη σπορ Αριστ. Τσολιά, ζαχαρώδη είδη Νίκου Τονιέτη, σιδηρικά-εργαλεία Δ. Κωνσταντόπουλου και το εστιατόριο "Μεγάλη Ταβέρνα" του Λουκά Ζάρρου. © ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.16

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς 4. Το ξενοδοχείο Μενελάϊον και τα εμπορικά καταστήματα Ρέππα, Ντάβου, Γεωργίου.© ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.16

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς. Η Βαρβάκειος αγορά.© ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.14

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς. Η Βαρβάκειος αγορά.© ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP25.11.18

Δημήτρης Παπαδήμος. Οδός Αθηνάς. Αμνοερίφια στη Βαρβάκειο αγορά.© ΦΑ ΕΛΙΑ/ΜΙΕΤ, DP37.04.05

Σας ευχόμαστε ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ 

Βασιλική Χατζηγεωργίου
Φωτογραφικό Αρχείο

Σημ. Τεκμηρίωση εικόνων: Ματθίλδη Πυρλή

Η λύση

Αγαπητοί φίλοι του ιστολογίου μας,

Σήμερα παρουσιάζουμε τη λύση του κουίζ της 13ης Ιανουαρίου. Η συμμετοχή σας ήταν αυθόρμητη και ενθουσιώδης γεγονός που μας ενθαρρύνει να επαναλάβουμε το εγχείρημα. Ίσως και να καθιερώσουμε το ...κουίζ του μήνα. Ίδωμεν.

Το αντικείμενο του κουίζ ήταν η λεπτομέρεια μιας εικόνας:

Στην πραγματικότητα η πρωτότυπη είναι ένα στερεοσκοπικό σλάιντ σε γυαλί και εμφανίζεται όπως παρακάτω. Εάν κοιτούσαμε αυτή την εικόνα μέσα από την κατάλληλη συσκευή θα τη βλέπαμε τρισδιάστατη.

Βρισκόμαστε στην οδό Πανεπιστημίου με μέτωπο προς το Σύνταγμα γύρω στο 1910. Η λήψη γίνεται από το Hotel Majestic, στο ύψος του σημερινού κινηματοθεάτρου REX. Το κτίριο του ξενοδοχείου Majestic σώζεται, αλλά σε εγκατάλειψη. Οι χιονισμένες στέγες στο κέντρο της εικόνας αντιστοιχούν στη σημερινή πλατεία Δικαιοσύνης ή Σανταρόζα. Πίσω από τις χιονισμένες στέγες το Αρσάκειο. Αριστερά, στη συμβολή των οδών Πανεπιστημίου και Χαριλάου Τρικούπη βλέπουμε το μέγαρο Μελά-Σλήμαν και την οικία (με το τόξο) του βαυαρού Wertheim (Βερτχάιμ) έργο του αρχιτέκτονα Σταμάτη Κλεάνθη (κατεδαφισμένο). Λίγο πιο πάνω, το κτίριο με το θόλο στέγαζε το υποκατάστημα της Λαϊκής Τραπέζης της Ελλάδος. Στο βάθος διακρίνεται το κτίριο του Οφθαλμιατρείου.

Κατά συνέπεια νικήτριες του διαγωνισμού ανακηρύσσονται οι κυρίες Μαρία Αδαμαντίδου και Πηνελόπη Νικολαΐδου. Θα λάβουν στο email τους το έπαθλο.

Το πρωτότυπο γυάλινο σλάιντ διαστάσεων 4.5x10.5 εκατοστών. (φωτογραφία ΒΧ 2017)

Οφείλουμε ευχαριστίες στον φωτογράφο κύριο Δημήτρη Ταμβίσκο που ψηφιοποίησε και επεξεργάσθηκε εθελοντικά για το Αρχείο μας γυάλινα αρνητικά και θετικές διαφάνειες, γεγονός  που επέτρεψε τη σημερινή ανάρτηση. Χάρη στο ταλέντο και την επιμελή του εργασία ταλαιπωρημένες από το χρόνο εικόνες έγιναν ευκρινείς και αναγνώσιμες.

 

Βασιλική Χατζηγεωργίου-Ματθίλδη Πυρλή

Quiz

 Φίλοι αναγνώστες του ιστολογίου μας, η πρώτη ανάρτηση του έτους είναι ένα κουίζ. Σας παρουσιάζουμε τη λεπτομέρεια μιας εικόνας:

Από εσάς περιμένουμε να την ταυτίσετε. Πόλη, δρόμος και χρονολογία κατά προσέγγιση. Ο ευρών αμοιφθήσεται με ψηφιακό αντίγραφο ολόκληρης της εικόνας. Γράψτε την πρότασή σας στο πεδίο των σχολίων της σελίδας.

Καλή χρονιά με πολλές ιδέες και δημιουργικότητα.

Βασιλική Χατζηγεωργίου-Ματθίλδη Πυρλή
 

ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ, Α.Α.Ε.

Ανώνυμος Αγγειοπλαστική Εταιρεία Ο Κεραμεικός στο Νέο Φάληρο, αρχές δεκαετίας 1930.

Φωτογραφικό Αρχείο ΕΛΙΑ-ΜΙΕΤ ( ΦΑ.8Ε00.019)

Το τρένο έρχεται!

Ένας εισβολέας ταράζει την ήσυχη ατμόσφαιρα του Cranford, του χωριού στο ομώνυμο έργο της Ελίζαμπεθ Γκάσκελ (Elisabeth Gaskell), και δεν εννοώ τον κάπως εκκεντρικό λοχαγό Μπράουν. Το έργο της Γκάσκελ, που αποτυπώνει την αγωνία των κατοίκων του χωριού να διατηρήσουν τις παραδοσιακές αξίες μπρος στην απειλή του εκσυγχρονισμού που φέρνει το τρένο, άρχισε να εκδίδεται σε συνέχειες στο περιοδικό του Κάρολου Ντίκενς Household Words το 1851. Στη Μεγάλη Βρετανία το τρένο ήδη μετρούσε δύο δεκαετίες ζωής με μικρό αλλά ολοένα αυξανόμενο δίκτυο. Το 1851 ήταν επίσης σημαδιακή χρονιά, καθώς τότε εγκαινιάστηκε η μακρά παράδοση των μεγάλων Διεθνών Εκθέσεων πολιτισμού και τεχνολογικών επιτευγμάτων με γνωστότερη, ίσως, αυτή των Παρισίων του 1900.

Τα ξύλινα τείχη

Ας σκεφτούμε με εικόνες: μιλούμε για θαλάσσιους δρόμους ή διαδρομές, αλλά οι δρόμοι αυτοί επουλώνονται και σβήνουν λίγο αφότου ανοίξουν. Από την πολεοδομία της θάλασσας -όχι του βυθού, μα τη διαρκώς μεταβαλλόμενη της επιφάνειας με τους φανταστικούς δρόμους- μόνο χειροπιαστό τεκμήριο τα κτίρια, δηλαδή τα πλοία. Η σημερινή ανάρτηση είναι αφιερωμένη σ' ένα κτίριο θαλασσινό: ένα ιστιοφόρο τόσο θρυλικό και "μπαρουτοκαπνισμένο" όσο και το θωρηκτό/καταδρομικό "Γεώργιος Αβέρωφ". Ο λόγος για ένα ιστορικό μπρίκι που δεν σώζεται πια, τον πάρωνα "Άρη".

Ναύσταθμος Πόρου, 1905. Ο πάρων Άρης (ΦΑ. 04.16.2.071). Αυτή και οι επόμενες φωτογραφίες τραβήχτηκαν στο Ναύσταθμο του Πόρου το 1905 από τον τότε ανθυποπλοίαρχο (αργότερα αντιναύαρχο) Νικόλαο Μακκά. Δημοσιεύουμε τα ψηφιοποιημένα αρνητικά του Μακκά.